Rozłamowa parafia w Kościele Polskokatolickim
(KPK) w Polsce
Parafia pw. Dobrego Pasterza w Warszawie, która w 1995 r. odeszła od Kościoła Polskokatolickiego w Polsce, w dniu 6 października 2006 r. została zarejstrowana we właściwym urzędzie państwowym, jako Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP (PNKK w RP). Administratorem jest zasuspendowany przez Kościół Polskokatolicki duchowny Tomasz Rybka (ur. 1966). Przyjęta nazwa, jak również używane emblematy i samookreślenie w internecie, mają wywołać wrażenie, że grupa ta pozostaje pod jurysdykcją Polish National Catholic Church (PNCC, Polski Narodowy Kościół Katolicki) w USA i Kanadzie (z którego — jak wiadomo — w 1951 r. usamodzielniła się administracyjnie diecezja misyjna PNKK, jako Kościół Polskokatolicki, który jest członkiem Unii Utrechckiej Kościołów Starokatolickich). Jednak Zwierzchnik Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego, biskup Robert M. Nemkovich (Scranton, Pa), w imieniu Supreme Council (Rady Naczelnej Kościoła), pismem z 4 maja 2007 r. całkowicie zdystansował się od przedsięwzięć i przyszłościowych planów Rybki oraz zabronił mu dalszego używania nazwy i emblematów Kościoła. Jak się wydaje, obecnie Rybka i jego parafia zmierzają w innym kierunku. W dniach od 1 do 3 czerwca 2007 r. — a więc po odmowie PNKK — grupę skupioną wokół Tomasza Rybki i jego rodziny odwiedziła delegacja tak zwanego „World Council of i National Catholic Churches" (WCNCC, Światowa Rada Narodowych Kościołów Katolickich). Delegacji przewodniczył prezydent Rady, Patriarcha Prymas Arcybiskup Antonio Jose da Costa Raposo (Mafta, Portugalia) i jego sekretarz generalny, Arcybiskup Augustyn Bacinsky (Nitra, Słowacja), WCNCC obejmuje obecnie, obok tak zwanych diecezji w Portugalii („Igreja Apostolica Episcopal Portuguesa", względnie „Igreja Apostolica Episcopal (Vetero Catolica)" i w Słowacji („Slovenska katolicka cirkev" — do której należy również Generalny Wikariat dla Austrii z mgr licencjatem Hansjorg Peters, Losenstein), także dalsze diecezje w Czechach („Apostolska episkopalni cirkev katolicka" z Prymasem Biskupem Antoninem Jelinkiem, Podebrady), Kanadzie („Canadian National Catholic Cnurch" z Pierwszym Biskupem Ante Marian Nikolic, Toronto) i Angoli (Prymas Biskup w Cabinda, zmarł niedawno). WCNCC uważa się za wspólnotę autonomicznych Kościołów katolickich, które chcą być „po prostu katolickie" na podstawie Starego Kościoła. Ich kierunek rozwoju wyznaczają trzy starokatolickie Symbole Wiary i siedem Soborów powszechnych, ponadto jest mowa o siedmiu sakramentach i konieczności sukcesji apostolskiej, natomiast do sprawowania Mszy przewidziany jest zarówno rytuał trydencki, jak i nowy rzymski. Odrzuca się wszystko, co jest uważane za modernistyczne lub relatywistyczne, dlatego wyraźnie odrzuca się ordynację kobiet, błogosławienie związków osób tej samej płci itd., natomiast są szanowane tradycyjne wartości religijne i społeczne. To ukierunkowanie służy również, jak wynika z opublikowanego w internecie sprawozdania z odbytej w Warszawie „konferencji", uzasadnieniu rychłego zintegrowania grupy Rybki z WCNCC, ponieważ tylko ona spełnia warunki dla tradycyjnego starokatolicyzmu w Polsce — a nie Kościół Polskokatolicki, gdyż jest on częścią zarażonej ostatnio świeckim liberalizmem Unii Utrechckiej. To oczywiście jest sprzeczne z oświadczeniem, wydanym niedawno przez Komisję Dialogu pomiędzy Kościołem Polskokatolickim a Kościołem Rzymskokatolickim . Grupki skupione w WCNCC wywodzą swą sukcesję apostolską od brazylijskiego biskupa Carlosa Duarte Costa (1888-1961), który w 1945 r. opuścił brazylijski Kościół Rzymskokatolicki i utworzył własną wspólnotę (Igreia catolica apostolica Brasileira — ICAB). Jego następca — zwierzchnik tego Kościoła — Patriarcha Luis Fernando Castillo Mendez (ur. 1922) konsekrował w 1982 r. Raposo (ur. 1948), który wyświęcił pozostałych biskupów WCNCC, a wśród nich, w dniu 8 lutego 2004 r. w Matrze, Bacinskego (ur. 1949) i Nikolica (ur. 1937). Pierwszy z nich był wybrany na biskupa i administratora biskupstwa Starokatolickiego Kościoła w Słowacji, przyjętego w 2000 r. do Unii Utrechckiej. Międzynarodowa Konferencja Biskupów Starokatolickich zakończyła po tym wyświęceniu swą wspólnotę z tym Kościołem (patrz: Internationale Kirchliche Zeitschrift, rocznik 94/2004 r., s. 142 i nast.) Drugi był wcześniej administratorem diecezji kanadyjskiej PNKK i proboszczem w Toronto, jednak został zasuspendowany przez PNKK z powodu zatajenia „wątpliwych święceń". Niektóre z wymienionych osób były poprzednio przez jeden lub dwa semestry immatrykulowane na Wydziale Teologii Chrześcijańskokatolickiej Uniwersytetu w Bernie: Peters (ur. 1950, był w latach 1975-1990 wikariuszem w Kościele Starokatolickim Austrii) 1974; Rybka w 1991/92, Bacinsky w 1994/95. Linia sukcesji Duarte Costa jest (przede wszystkim przez święcenia dokonane przez Castillo Mendez) rozpowszechniona w wielu większych i mniejszych grupkach na kilku kontynentach. Do tej linii należy m.in. Argentyńczyk Romulo Antonio Braschi, który stał się znany, gdy w czerwcu 2004 r. wyświęcił siedem kobiet rzymskokatolickich na parowcu na Dunaju. Castillo Mendez jest uznawany za patriarchę wspólnoty „Igrejas Catolicas Apostolicas Nacionais" (ICAN), obejmującej obecnie około dwudziestu kościołów; zdaje się, że członkowie WCNCC nie należą do niej. Trzeba poczekać na rozstrzygnięcie, czy grupka skupiona wokół Rybki, jako przyszłym "biskupie prymasie", będzie kolejną odnogą WCNCC w Polsce; ma o tym zdecydować przyszły Synod WCNCC. Biskupi zjednoczeni w Unii Utrechckiej Kościołów Starokatolickich bezwzględnie nie pozostają w jakichkolwiek stosunkach kościelnych z wszystkimi tymi wymienionymi wspólnotami; ich biskupi uznawani są (w potocznej terminologii) jako episcopi vagantes. Nie zmienia tego wcale fakt, że w internecie kontaktują się często z osobami pełniącymi najwyższe urzędy biskupie w historycznych Kościołach katolickich lub nawet fotografują się z nimi. To, co dzieje się w wymienionych wspólnotach w Europie Środkowej, dotyczy niewielkiej grupy ludzi, mimo gromko grzmiącej tytulatury biskupiej. Istotnym problemem dla aktualnego (i tak już ograniczonego) stanu Unii Utrechckiej, jej stosunków ekumenicznych i dalszym potencjałem rozstawania się, może być błogosławienie związków homoseksualnych. UvA |